Hoe een tienerzwangerschap thuis (helpen) bespreekbaar maken?
Belangrijk is de leerling aan te moedigen om haar/zijn ouders in te lichten en haar/hem daar eventueel bij te ondersteunen.
Hoe zit het met beroepsgeheim?
- Wie gebonden is aan het beroepsgeheim (CLB) mag de ouders niet inlichten over de zwangerschap indien dit tegen de wil is in van de jongere.
- De school kan de ouders inlichten bij een zwangerschap – maar dit is niet verplicht.
Hoe gaan ze thuis reageren?
Veelal staat bij tieners de angst voor de boosheid van de ouders in de weg om te vertellen dat ze zwanger zijn. Of ze hebben ten aanzien van de ouders zeer veel schaamte omdat ze denken hun ouder(s) teleurgesteld te hebben.
Deze tips kunnen helpen:
- Vaak volstaat het na te gaan hoe deze ouders in andere omstandigheden met hun boosheid en teleurstelling zijn omgegaan om de jongere vertrouwen te geven dat ook in deze situatie na de aanvankelijke crisis wel steun zal volgen. Je zal als vertrouwenspersoon wel even moeten helpen en ondersteunen.
- In eerste instantie kan één ouder worden ingelicht en dit kan op school gebeuren.
- De leerling hoeft bij dit gesprek niet aanwezig te zijn maar kan aansluiten als de pijnlijke mededeling achter de rug is. Zo bescherm je de leerling tegen de eerste - meestal emotionele - reacties. De ervaring leert dat ouder(s) in eerste instantie geschrokken zijn maar dat zij in het overgrote deel van de gevallen de ouderlijke zorg voor hun kinderen verder zetten.
"Hoe ging(en) jouw ouder(s) om met vroegere omstandigheden van boosheid of teleurstelling? Hoe reageerden ze nadat het eerste crisismoment voorbij was?"
Licht je nog anderen in?
Bij een zwangerschap zijn de ouders het best geplaatst om de verdere thuisbegeleiding goed te kanaliseren. De samenwerking tussen de zwangere leerling, ouders en school blijkt fundamenteel te zijn voor het goed voelen en welslagen van de leerling. Gaat dat toch niet, dan kun je helpen om steunfiguren uit de omgeving te zoeken (oudere zus, tante, vriendin van de familie…) of eventueel zelf meegaan naar de ouders wanneer zij/hij het gaat vertellen.
Soms zijn er complexere situaties waarbij het inlichten van de ouders inderdaad moeilijk ligt, b.v. bij (een vermoeden van) incest of wanneer de leerling in een tehuis woont. Bij (een vermoeden van) incest kan de leerkracht de leerling voorbereiden op het contact met een vertrouwenscentrum. In een tehuis moeten in ieder geval de opvoeders ingelicht worden.
Als het zwangere meisje zich in een extreem gevaarlijke situatie bevindt (zelfmoordgevaar, seksueel misbruik,…) moet de begeleider, leerkracht het misbruik melden aan politie, gerecht, vertrouwenscentrum. Om niet het risico te lopen vervolgd te worden wegens schuldig verzuim, kun je best in het dossier vastleggen welke stappen zijn genomen om de jongere te beschermen.