Feiten verwoorden, gevoelens respecteren
Vorm je een beeld van de situatie
- Is de leerling echt zwanger?
- Heeft ze al een test gedaan?
- Verwijs naar de schoolarts, de huisarts of een vroedvrouw voor een bevestiging van de zwangerschap. Wie kan er met haar meegaan? Hoe ziet zij dat?
Blijf rustig en kalm
Beluister en respecteer de gevoelens van de leerling zonder te oordelen of te beschuldigen. Geef veel erkenning aan haar gevoelens van angst, paniek, twijfel… De leerling bevindt zich waarschijnlijk in een panieksituatie, is helemaal geconcentreerd op de redenen waarom een zwangerschap nu niet kan en bekijkt de hele situatie als door een koker. Dit “kokerdenken” is eigen aan panieksituaties.
Help de leerling rustig te praten. Behoud de rust: het gaat om een ernstige, maar geen onoverkomelijke beslissing.
Probeer de situatie “open te trekken” (‘Je hebt tijd om te beslissen’, ‘wie zou je kunnen steunen?’...).
Een eerste gesprek dient om een beeld te krijgen van de situatie.
Discretie maar geen geheimhouding
Garandeer discretie maar geen geheimhouding. Verzeker haar wel dat je niets zult doen of ondernemen zonder haar mening erin te kennen. Alles moet in samenspraak en overleg met de leerling gebeuren. Dit is een zeer belangrijk gespreksonderwerp bij het eerste gesprek.
- Benadruk de discretie van jezelf: de zwangerschap wordt enkel meegedeeld aan mensen die rechtstreeks betrokken zijn. ‘Wie weet al van de zwangerschap? Wie niet? Wie moet op de hoogte worden gebracht?’
- Raad voor het meisje: ‘Wees voorzichtig als je het aan iemand vertelt’, ‘Kun je die persoon vertrouwen?’,’ Wie mag het weten?’.
- Bij roddels: samen met de leerling bespreken hoe open kaart te spelen, hoe te reageren. Vriendinnen zijn niet altijd even discreet!
Bewaak je eigen grenzen
Een leerkracht moet zich vrij voelen om een begeleiding al dan niet op zich te nemen. Indien je dat niet kunt of wenst, kun je doorverwijzen naar een andere leerkracht, het CLB, of een andere dienst. Hou rekening met de visie, het beleid en de afspraken binnen de school.
Hoe lang is het eerste gesprek?
Maak het eerste gesprek niet onnodig lang. Neem in die korte periode de leerling niet te veel onder je hoede.
Help met concrete en correcte informatie.
Maak een volgende afspraak en gun haar de tijd om zelf een volgende stap in het denkproces te zetten. Als de leerling zelf vraagt om haar te begeleiden bij het verdere beslissingsproces dan kan je tijdens deze vervolggesprekken meer naar de diepte gaan.
Het eerste gesprek zet de feiten op een rij, maakt plaats voor de gevoelens van het meisje, en kan al veel concrete en correcte informatie bieden.